IDINEKLARA na ng Philippine Atmospheric, Geophysical and Astronomical Services Administration na nagsimula na ang tag-init sa buong bansa.

Pati ang mga nilalamig sa mga baybayin North Luzon mula Cagayan hanggang Ilocos Region, eh, nakararamdamin na rin ng init ng panahon.

Habang nagaganap ito, mga Bro, naalala natin ang mga nagaganap na sunog tuwing dumarating ang panahong ito.

Handa na ba tayo sa maraming sunog na darating?

SABAY-SABAY O SUNOD-SUNOD

Nitong nagdaang araw lamang, anak ng tokwa, sabay-sabay o sunod-sunod ang mga sunog sa lungsod lamang ng Maynila sa nakalipas na ilang araw.

Naganap ang mga iyon sa San Andres Bukid na roon inagawan pa ng ilang residente ng hose ang mga tauhan ng isang Fire Volunteer truck.

Lunes ng hapon magkasunog din sa panulukan ng Tayuman at Almeda streets sa boundary ng Sta.Cruz at Tondo.

Kinabukasan, sumiklab din ang sunog sa pagawaan ng mga bote ng San Miguel Corporation sa Delpan Tondo.

Nagkasunog din sa isang residential area sa panulukan ng Bambang at Kalimbas streets sa Sta Cruz, Manila.

Hanggang sa tinitipa ito, mga Bro, inaalam pa ng mga bumbero ang tunay na sanhi ng mga sunog.

NASAAN ANG SUPLAY NG TUBIG?

Kapag may sunog, pangunahin sa inaalam ng lahat ang suplay ng tubig.

Sa ngayon, maganda pa ang suplay nito mula sa dalawang konsesyonaryo na Maynilad at Manila Water dahil okey pa ang laman ng Angat Dam, Ipo Dam at Lamesa Dam na pinagkukunan nila ng tubig.

Pero habang nagtatagal ang tag-init, alam naman ng lahat na paunti nang paunti ang suplay dahil kinokontrol ng mga dam ang kanilang deposito.

Apektado pa nga ang mga magsasaka sa Bulacan na sinusuplayan ng Angat Dam para sa kanilang mga sakahan.

May pagkakataong itinitigil ang suplay sa mga irigasyon upang may tiyak na may inuming tubig ang lahat ng lugar na sinusuplayan ng Maynilad at Manila Water.

Paano kung darating ang mga araw uli na patak-patak lang ang suplay ng maraming lugar at magkasunog?

Pati galaw ng mga bumbero limitado sa ganitong sitwasyon.

MAGTIPID, WASTONG PAGGAMIT

Naiisip nating mahalagang-mahalaga ang pagtitipid at wastong paggamit ng tubig magsimula sa mga araw na ito upang may sapat na suplay nito laban sa sunog.

Sa kwentuhan, may mga pamilya na naliligo ngunit nakaapak sa batya at pagkatapos nilang maligo, isinasalin ang tubig sa sisidlan para naman sa kubeta.

Tutal hindi naman maputik ang sasakyan, naspu-naspu lang naman ang ginagawa ng mga may-ari nito.

Ang mga bagong kasal lang ang hindi mapigilang sobra kung maligo. Hehehe!

O basta tiyakin nating may magagamit ang mga bumbero kung may sunog.

KUNG bading o tomboy ka o miyembro ka ng organisasyong Lesbian,Gay, Bisexual, Transgender and Queer, anomang araw makukulong ka na sa bansang Uganda.

Kung sakaling matintahan ni Uganda President Yoweri Museveni ang panukalang batas na anti-LGBTQ, 10 taon hanggang habambuhay na pagkakulong ang iyong sasapitin.

Kriminal ang turing sa iyo ng nasabing bansa.

Pang-31 na sa mga bansang nasa Africa ang Uganda na nagsasabing labag sa mga kaugalian, tradisyon at values ng mga Aprikano ang pagiging isang LGBTQ.

ILANG NILALAMAN NG BATAS

Kabilang sa mga nilalaman ng panukalang batas ang pagkulong ng 10 taon sa sinomang matatagpuang LGBTQ.

‘Yun bang === gagala-gala na may damit na pambabae o kekendeng-kendeng o pipila-pilantik ang mga daliri o nagsasabing sila’y LGBTQ.

Dati-rati, ang gawang LGBTQ lang ang pinarurusahan: Pakikipag-date ng lalaki sa lalaki o ng babae sa babae, same-sex at iba pa.

Pero ngayon, makukulong ka na rin kapag lumabas ka ng bahay na astang LGBTQ ka. Hindi lang ‘yan.

Inoobliga ang mga miyembro ng pamilya na i-report sa mga kinauukulan ang sinomang LGBTQ sa kanila.

Heto ang mas mabigat: Kapag nag-aalaga at nagpapalaki ka ng LGBTQ na bata at sa kalauna’y inakay o dinala mo sila sa prostitusyong LGBTQ, habambuhay kang makukulong.

IBA PANG BAWAL

May-ari ka ng diaryo, radio, telebisyon o social media account na naglalabas ng mga balita o drama o advertisemeng para lang isulong ang mga karapatang LGBTQ?

Makukulong ka rin.

Kapag magbibigay ka ng pondo o mangilak ka ng pondo bilang suporta sa LGBTQ o magbuo ka ng organisasyon para rito, makukulong ka rin.

SA PINAS?

Matagal nang isinusulong nina Senador Risa Hontiveros at ilang senador at nina Bataan Congressman Geraldine Roman at maraming kongresman ang pro-LGBTQ na panukalang batas na Sexual Orientation and Gender Identity Expression .

Ngunit laging nababalaho at nakakanal ito sa Senado bagama’t minsan nang pumasa sa Kamara noong ika-17 na Kongreso.

Paano naman kaya kung may magpanukala ng Uganda style na batas?

KASALUKUYANG ipinagdiriwang ngayong March 20-24, 2023 ang kauna-unahang “Occupational Medicine Week.” Alinsunod ito sa Presidential Declaration No. 1316 o Declaring the Third Week of March of Every Year as “Occupational Medicine Week” na nilagdaan ni dating Pangulong Rodrigo Duterte noong March 2, 2022.

Nakasaad sa mandato ang pag-aatas sa Occupational Safety and Health Center na kasalukuyang pinamumunuan ni Executive Director Ma. Teresita S. Cucueco, MD, CESO III, upang mangasiwa at makipag-ugnayan sa government agencies and non-governmental organizations na makatutulong sa kampanya at pagsasakatuparan ng mga inilatag na programa, proyekto at aktibidades para sa ikatatagumpay ng taunang selebrasyon

.May temang “Healthy Workforce, Healthy Philippines” ang unang OM week nina ED Cucueco at kaniyang mga ka-trabaho.

Maganda ang ganitong klase ng mga programa sa occupational safety and health, dear readers. Kabilang ito sa proactive measures ng gobyerno para sa improvement ng ating OSH performance o OSH scorecard na binabantayan ng labor department.

Sa pamamagitan nito, mas epektibong maipakakalat ang mga makabagong impormasyong kailangan ng industriya para mas mapaigting pa ang proteksiyon at pagbabantay sa kalusugan ng ating mga manggagawa.

Mahirap kasi ang salitang “mag-ingat lang”. Kailangan alamin ng mga employer ang mga pamamaraan kung papaano nila maiingatan ang labor workforce mula sa mga health hazard ng pagtatrabaho. Maliban sa pagsasagawa ng working environment measurement at iba pang OSH standard, mahalagang kumonsulta ang mga employer sa mga physician na trained sa OSH at nagpa-practice ng occupational medicine para sa karagdagang prevention method, agarang diagnose at effective treatment ng work-related injuries and illnesses.

Maaari din silang makapagbigay ng payo at kontribusyon sa pagsasagawa ng hazard, identification, risk assessment and control o HIRAC na isang pamamaraan para mapababa ang panganib at makapagtrabaho ang isang manggagawa sa ilalim ng controlled and acceptable risk.

Suportado natin ang “Occupational Medicine Week.”

Para sa iba pang kaalaman sa OSH at free training, i-click lamang ang <oshc.dole.gov.ph>.

TULAD ng dapat asahan, wala na naman sa listahan ng 100 best airports ang Philippine airports , ayon sa 2023 world airport survey na isinagawa ng international firm Skytrax.

Sa tuwi-tuwina na lang ay nakalulungkot isipin na sa pagandahan, palinisan ng paliparan, taunang dinodomina ng Asian countries ang world best airport na palaging ‘minus’ o wala ang pilipinas.

Ngayong 2023, ang 10 best airports ay pinangunahan ng consistent top notcher Singapore’s Changi Airport, sinundan ng Doha Hamad, Tokyo’s Haneda,Tokyo’s Narita, Seoul’s Incheon, Paris Charkes de Gaulle, Istabul, Germany’s Munich,Switzerland’s Zurich, at Madrid’s Barajas.

Ang 10 cleanest airports naman ay nakuha ng mga bansa sa Asia, Haneda, Tokyo; Changi Airport sa Singapore; Centrair Nagoya, sa Japan; Narita, Tokyo sa Japan; Hongkong; Incheon, Seoul sa Korea; Kansai Fukuoka sa Japan: Jakarta, Indonesia at Kuala, Lumpur sa Malaysia.

Sa totoo lang, ayaw ko namang problemahin ang palaging mababang ranking ng Philippine airports sa “best airport survey” ng Skytrax hanggang natunghayan ko ang “sorry state” ng bagong Clark International Airport kamakailan lang.

Noong marso 17, nagkataong nahilingan ako ng aking sister na babalik na sa London na aking ihatid sa new CIA. Unang pagkakataon ko ito kaya napahanga ako sa linis at ganda ng bagong airport.

Dahil bago marahil kaya madalang pa ang mga pasahero, hindi tulad ng Ninoy Aquino International Airport na sa sobrang dami ng tao, ang buong paligid ay congested.

Bago umuwi, dinala ako ng “tawag ng pangangailangan” sa comfort room subalit labis akong nadismaya sa aking mga nakita na hindi ko inaasahan sa bagong gawang Clark airport.

Maganda ang disenyo ng mga CR pero bukod sa walang tubig, sira-sira, putol putol, walang handles ang mga faucet – ang mga bisagra ng pintuan ng mga kubeta ay kulang at missing na.

Kapansin-pansin din ang marumi at madulas na flooring, ganoon din ang nanggigitatang mga sementado at kahoy na dingding kaya napabuntong-hininga na lang ako.

May nakita naman akong mga airport guard at janitor sa paligid pero ang tanong ko – bakit nawawala, nananakaw ang mga gamit? Palaisipan din sa akin bakit marumi ang loob at paligid?

Wala akong pinagbibintangan sa nakakapanlumong itsura ng mga CR pero ang malinaw sa akin – bilang user, tagapaglinis at bantay sa lugar, tila nawala ang malasakit sa bagong tayo pa lamang na Clark International Airport.

Bago pa lang ang CIA nabababoy na!

Kung gusto ni Pangulong Bongbong Marcos na mabura sa pagiging kulelat ang Philippine Airports sa aviation community, aba’y pakilusin  ang  Civil Aviation Authority of the Philippines.

Noong nakaraang linggo, nagbabala ang Firing Line laban sa isang grupong pro-China na nasa Pilipinas, nagkukunwaring policy think-tank habang nangongontrata ng sangkatutak na trolls upang maimpluwensiyahan ang pananaw ng bansa pabor sa politika at kalakalang nagpapasakop na lalong magpapalakas sa kapangyarihan ng Beijing.

Habang kumikilos ang gobyerno ng Pilipinas para mapigilan ang patuloy na pananakop ng militia, coast guard, at militar ng China, tinawagan ng isang mambabasa ang atensiyon ng Firing Line sa iba pang mga traydor na nakapaligid sa atin.

Ayon sa mambabasa, na kaibigan ng isang kaibigan, ilang taga-Bureau of Immigration (BI), Department of Foreign Affairs (DFA), at National Bureau of Investigation ang hindi lamang basta nagsasabwatan upang makapasok dito sa atin ang mga oportunistang Chinese mula sa mainland.

Aniya, ang mga dayuhang ito raw ay binibigyan ng Filipino citizenship kapalit ng tumataginting na P500,000. Paano? Ayon sa “informer,” inaangkin daw ng mga dayuhang ito ang pagkakakilanlan ng mga pumanaw nang Chinese-Filipinos ‘tsaka iniisyuhan ng mga pinekeng dokumento, tulad ng Philippine Passports, NBI clearances, Philpost IDs, at maging Tax Identity Number o TIN mula sa Bureau of Internal Revenue.

Gamit ang kanilang pekeng citizenship, bumibili ang mga dayuhan ng malalawak na mga lupain sa mga papaunlad na lugar, tulad ng Bulacan, ayon sa ating mambabasa.

Karapat-dapat na imbestigahan ng Kongreso at ng pinakamatataas na opisyal ng gobyerno ang modus na ito. Sakaling totoo, inaangkin na ng mga Chinese ang kontrol sa ating mga lupain sa pamamagitan ng pagbili sa mga ito sa halagang hindi kayang tapatan ng ating mamamayan.

                                                                                        * * *

SHORT BURSTS. Para sa mga komento o reaksiyon, mag-email sa firi[email protected] o mag-tweet sa @Side_View.